سال مرگ رضا شاه و کابوس های جزیره موریس

در قضاوت درباره رضا شاه تنها نمی توان به آجرهایی که روی هم گذاشت پرداخت.

جان های ستانده شده آن هم از رجال استخوان خرد کرده نیز در داوری اثر دارد.

-    عصر ایران؛ مهرداد خدیر- با این که رضاشاه پهلوی ( رضاخان میر پنج/ سردار سپه) به تاریخ پیوسته و سلسله ای که بنیاد گذاشت با انقلاب 1357 برافتاد اما نوشتن درباره او به بهانه سالگرد درگذشت در4 مرداد 1323 آسان نیست.

    چون در سال های اخیر سلطنت طلبان و شبکه تلویزیونی من و تو برای ارایه تصویری متفاوت با آنچه واقعیت تاریخ است یا در جمهوری اسلامی انعکاس یافته سنگ تمام گذاشته اند و از آن طرف در داخل اگر به خدمات عمرانی در دوره 16 ساله اشاره شود هم آوایی با آنها تلقی خواهد شد.

  حال آن که قضاوت چندان هم دشوارنباید باشد زیرا هم کارنامه او در خدمات عمرانی و تغییر چهره ایران پیش روی ماست و هم وفادار نماندن به اصول دموکراتیک قانون اساسی مشروطه و نهاد ستیزی اعم از پارلمان و حزب و روحانیت و نه فقط این آخری.

  چندان که قبل تر هم نوشته ام اگر پدر و و پسر قدر نصیحت دکتر مصدق را می دانستند و به سلطنت بسنده می کردند و به دنبال تمرکز قدرت در دست خود و تبدیل نخست وزیر به مجری مطیع اوامر و بله قربان گو نبودند هیچ یک پایان پادشاهی را در حیات و همراه با خفت و آوارگی و مرگ در تبعید نمی دیدند و در کاخ خود می مردند نه