تقویت «هوش هیجانی» رفتارهای پرخطر کودک را کاهش می دهد

یک دکترای تخصصی روانشناسی با اشاره به اینکه تقویت هوش هیجانی باعث کاهش رفتارهای مسئله ساز یا همان پرخطر می شود اظهار کرد: والدین باید به کودک آموزش دهند؛ - وقتی با هیجانی روبه رو می شود چطور موقعیت را ارزیابی کند و راه حل مناسبی برای مشکلش پیدا کند و هیچ وقت نباید والدین راه حل های خودشان را به کودک تحمیل کنند، درک کردن والدین به کودک کمک می کند خودش راه حل مناسب را پیدا کند.

مهسا یزدی که در حوزه اختلالات روان پزشکی کودک و نوجوان تخصص دارد در گفت وگو با ایسنا با تعریف از هوش هیجانی بیان می کند: هوش هیجانی یعنی توانایی دریافت سریع هیجان، ارزیابی و ابراز هیجانات، فهمیدن و نیز مدیریت کردن آن و استفاده از اطلاعات هیجانی برای هدایت اعمال و افکار است.

وی با اشاره به راهکارهایی برای تقویت هوش هیجانی کودکان افزود: باید هیجانات مختلف به کودک در قالب بازی، قصه، نمایش، هیجاناتی مثل غم، خشم، ترس و شادی را آموزش بدهیم تا توانایی شناخت احساسات مختلف را پیدا کند.

اگر کودکی هیجانی را تجربه می کند به آن کودک در نام گذاری آن هیجان کمک کنیم تا بتواند برای آن هیجان اسم پیدا کند و احساسش را با کلمات بیان می کند.

یزدی با اشاره به اینکه تقویت هوش هیجانی باعث کاهش رفتارهای مسئله ساز یا همان پرخطر می شود اظهار کرد: والدین باید به کودک آموزش دهند؛ وقتی با هیجانی روبه رو می شود چطور موقعیت را ارزیابی کند و راه حل مناسبی برای مشکلش پیدا کند و هیچ وقت نباید والدین راه حل های خودشان را به کودک تحمیل کنند، درک کردن والدین به کودک کمک می کند خودش راه حل مناسب را پیدا کند.

این روانشناس تصریح کرد: زمانی که فرزند شما هیجانی مثل غم و خشم را تجربه می کند به جای اینکه احساسش نادیده گرفته شود و تحقیر شود؛ می توان با کودک همدلی کرد که به این ترتیب فرزند شما می فهمد درک شده و در پذیرش آن احساس موفق می شود.

وی گفت: هوش هیجانی به معنی آگاهی از هیجانات و استفاده به موقع و مناسب از هیجانات است.

این هوش استفاده از هیجانات در برقراری ارتباط مؤثر و توانایی درک دیگران است که باعث کارآمدی فرد در محیط اجتماعی می شود به طوری که فرد احساس رضایت بیشتری دارد.

یزدی افزود: پدر و مادرها باید به بچه ها فرصت بدهند تا خودشان تصمیم بگیرند.

والدین در کنار بچه ها حضور داشته باشند و تصمیمات آن ها را ارزیابی کنند.

دیگر اینکه همه مشکلات را نباید پدر و مادر حل کنند و باید به عهده بچه ها بگذارند و با دادن حق انتخاب به کودک به او در تقویت حس مسئولیت پذیری کمک می کنیم.

لازم به ذکر است حس مسئولیت پذیری یکی از ابعاد هوش هیجانی است.

وی گفت: در تحقیقات مشخص شده نوجوانانی که دارای هوش هیجانی بالایی هستند توانایی بیشتری جهت درک خواسته های خودشان دارند و به راحتی می توانند فشار همسالان را متوجه شوند.

که این توانایی باعث می شود به عنوان مثال در برابر فشار همسالان نسبت به مصرف مواد مخدر و سیگار مقاومت کنند؛ این مقاومت همان عاملی است که باعث می شود این گروه از نوجوانان دچار مصرف نشوند.

هوش هیجانی در این مورد به کار می آید و نوجوان در برابر خواسته های خود موفق تر عمل می کند.

ارتباط بین فردی مؤثر از مزیت های هوش هیجانی یزدی خاطرنشان کرد: برخی از افراد گوش دادن و همدلی کردن را بلدند که این مسئله به ارتباط بین فردی آدم ها کمک می کند.

این گونه افراد توانایی تحلیل و فهم هیجانات خود و اطرافیان را دارند که این باعث می شود عزت نفسشان بالا رود و با رفتارهای خودشان پیام های شفافی به دیگران بدهند تا اینکه در روابطشان سوءتفاهم پیش نیاید.

این متخصص در حوزه اختلالات روان پزشکی کودک و نوجوان اظهار کرد: هوش هیجانی یک عامل مهم و تعیین کننده در موقعیت های مختلف زندگی است مثلاً موفقیت در مدرسه و تحصیل و عملکرد کودک یا نوجوان به هوش هیجانی فرد بستگی دارد.

تحقیقات نشان داده کسانی که هوش هیجانی بالاتری دارند عملکرد تحصیلی خوبی دارند.

موفقیت در شغل و ارتباط بهتر در روابط بین فردی؛ با سلامت عمومی بالا همبستگی دارد و با رفتارهای پرخطر رابطه منفی دارد.

هوش هیجانی یک متغیر مهم و اساسی در سلامت و سبک زندگی شخصی است.

یزدی بابیان اینکه هوش هیجانی در 5 مقوله تقسیم بندی می شود خاطرنشان کرد: از جمله ابعاد تقسیم بندی هوش هیجانی در مهارت های درون فردی مثل عزت نفس، خودشکوفایی، خودآگاهی هیجانی، ابراز وجود و استقلال است.

مقوله دوم شامل مهارت های بین فردی مثل مسئولیت، همدلی، ارتباطات اجتماعی یا بین فردی است.

انطباق یا سازگاری از ابعاد دیگر هوش هیجانی است که شامل واقعیت سنجی، انعطاف پذیری و حل مسئله است.

مدیریت استرس و خلق وخو از دیگر مقوله های هوش هیجانی هستند که شامل خوش بینی و شادکامی است.

وی با اشاره به هوش هیجانی در دختران و پسران افزود: با توجه به دسته بندی ذکر شده در ابعاد مختلف هوش هیجانی؛ تفاوت هوش هیجانی در دختر و پسر بیشتر خودشان را نشان می دهند.

در تحقیقات مشخص شده دختران در قسمت همدلی و خودآگاهی نسبت به پسران هوش بالاتری دارند ولی در بعد استقلال تفاوت چندانی وجود نداشته است.

به عنوان مثال تفاوت مسئولیت پذیری دختران و روابط بین فردی آن ها بیش از پسران بوده است.

این متخصص گفت: به طورکلی هوش هیجانی در دختران بیش از پسران است ولی این نظریه در همه تحقیقات یکسان نیست، تحقیقاتی بوده است که هیچ تفاوتی بین هوش هیجانی وجود ندارد.

در تحقیقات نشان داده شده دختران مهارت های بین فردی قوی تر و مردان هم ظرفیت درون فردی بیشتری دارند و یا در قسمت مدیریت هیجانات و انطباق پذیری و سازگاری پسران شبیه دختران بوده اند.

وی افزود: نقش جنسیت را این گونه می توان بیان کرد که سبک های دل بستگی و روابط والد و کودک و شیوه های فرزند پروری والدین و توقعات آن ها از دختر و پسر می تواند کیفیت هوش هیجانی را تحت تأثیر قرار دهد.

یزدی گفت: هوش هیجانی نقش خیلی مؤثری در موفقیت زندگی دارد و ازآنجایی که مهارت های هوش هیجانی یاد گرفته می شود، ما می توانیم آموزش دهیم به جای اینکه بگوییم این خصوصیات ارثی هستند و از سوی پدر و مادر به فرزند ارث می رسد.

برای بالا بردن هوش کودکان، به این نکته اشاره کنیم که باید والدین را تشویق کنیم تربیت را در مسیری قرار دهند که هوش هیجانی کودکان را زیاد می کند، مثل قدرت اجازه دادن به فرزند به طوری که بتواند احساسات خود را بیان کند، که در افزایش هوش هیجانی خیلی کمک کننده است.

انتهای پیام
کلید واژه ها: هوش هیجانی - کودک - هیجانات - والدین - تقویت - ارزیابی - رفتارهای پرخطر - اختلالات روان - کودک و نوجوان - مدیریت کردن - مناسب - پرخطر - اشاره - روانشناسی - کاهش - تخصص - روان - اختلالات - اطلاعات - توانایی - استفاده - گفت وگو - نوجوان - موقعیت - کودکان - مدیریت - مختلف - تخصصی - پزشکی - آموزش