ماجرای تشکیل نخستین «اداره سانسور» در ایران/ چه کسی نخستین بار فرمان سانسور داد؟

28 ربیع الثانی سال 1302 قمری، فرمان «سانسور» در ایران صادر شد.

خیلی ها نمی دانند که اولین بار «ناصرالدین قاجار» سانسور را در ایران به قانون تبدیل کرد و تشکیلاتی برای نظارت بر مطالب کتاب ها و نشریات و روزنامه ها راه انداخت.

- همین دیروز گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: تاریخ می گوید اولین بار فتحعلی قاجار از ورود روزنامه مرآت الاحوال به ایران جلوگیری کرد.

این روزنامه به زبان فارسی در هند منتشر می شد و لابد مطالبی نوشته بود که فتحعلی دوست نداشت.

البته این جور کارها سابقه داشت و چندبار هم انگلیسی ها از ورود روزنامه های فارسی زبان به ایران جلوگیری کرده بودند؛ از جمله روزنامه احسن الاخبار که مطالبی درباره خشونت های استعمارگران انگلیسی با مردم هند می نوشت.

در دوره ناصرالدین که روزنامه ها زیاد شدند او هم گاهی از مطالب برخی روزنامه ها خوشش نمی آمد و دستور توقیف روزنامه یا تنبیه مسئولان آن را می داد و دردسر درست می شد.

تا اینکه یک روز کتابی به زبان فارسی که در هند چاپ شده بود به ناصرالدین نشان دادند و به نظر وی در آن کتاب به رجال سیاسی ایران توهین شده بود.

معلوم است او هم خیلی عصبانی شد و این جا بود که صنیع الملک رییس دارالطباعه دولتی که بعدها وزیر انطباعات[مطبوعات و انتشارات] شد به ناصرالدین پیشنهاد جالبی داد؛ پیشنهاد راه اند