با روی کار آمدن بایدن افول آمریکا تشدید می شود

زرشناس با تاکید بر اینکه با روی کار آمدن بایدن روند افول آمریکا شدت پیدا می کند، گفت: افول به معنی زوال نیست، بلکه یک فرآیند است و زوال نقطه پایانی آن فرآیند است.

- زرشناس با تاکید بر اینکه با روی کار آمدن بایدن روند افول آمریکا شدت پیدا می کند، گفت: افول به معنی زوال نیست، بلکه یک فرآیند است و زوال نقطه پایانی آن فرآیند است.

به گزارش سایت قطره و به نقل ازسرویس سیاسی خبرگزاری رسا"، برنامه تلویزیونی جهان آرا با حضور شهریار زرشناس نویسنده و پژوهشگر و داریوش سجادی فعال سیاسی و رسانه ای مقیم آمریکا و با موضوع بررسی وضعیت آمریکا در دوران پسا ترامپ از شبکه افق سیما به صورت زنده به روی آنتن رفت.

زرشناس در ابتدای این برنامه با اشاره به زمینه های ظهور ترامپ گفت: اقتصادهای سرمایه داری هر وقت دچار بحران های حاد می شوند دو گرایش قوی و ضعیف در آن ها پدید می آید و گرایش ضعیف این است که ممکن است جریان های سوسیالیستی در آنها نیرومند شود باً این اتفاق رخ می دهد و جریان های ناسیونالیست و شبه فاشیست در آنها قدرت می گیرد.

وی با اشاره به سلسله اتفاقاتی که منجر به حضور ترامپ شد، اظهار داشت: روی کار آمدن ترامپ نتیجه یک موج جدید جهانی سازی بود و دهه متاخر جهانی سازی از دهه 1980 شروع می شود و بر مبنای الگوی نئولیبرال رخ می دهد و اقتصاد آمریکا را از نظر توانمندی های صنعتی رو به تضعیف می برد و لایه های اجتماعی آمریکا را تحت فشار قرار می دهد.

زرشناس افزود: در دهه 1980 و 1990 موج جدید انقلاب صنعتی رخ می دهد که موج انقلاب الکترونیک است و در پی خود انقلاب انفورماتیک را شکل می دهد و این موج جدید، طبقه سرمایه دار جدیدی در آمریکا درست می کند که به آن سرمایه داران موج سوم می گویند که بیل گیتس و شرکتهایی مثل زوم نمایندگان آنها هستند و این جریان ها با تراست های نفتی در تقابل قرار می گیرند.

این نویسنده و پژوهشگر بر این باور است که ترامپ نماینده آن لایه ها و گروه های ناراضی هست که در لایه فوقانی سرمایه دار مالی آمریکا و هم در بدنه اجتماعی جامعه آمریکا حضور دارند، گفت: ترامپ نماینده آنها هست و آنها را بسیج می کند و در حرکت های خود مقداری در برابر موج جهانی سازی ایستادگی می کند اما با این وجود ترامپ یک شبه فاشیست است.

وی افزود: دعوایی که در آمریکا و در کل سرمایه مالی جهانی هست، دعوای دو رویکرد است.

رویکردی که معتقد به تداوم جهانی سازی هست و می خواهد دولت- ملت ها را تضعیف کند و رویکردی که می خواهد بایستد و این جریان در بخش کارتل های نفتی یا زغال سنگی و فسیلی و حتی بخشی از صنایع نظامی هست و دعوای این جریان در آمریکا و اروپا است.

زرشناس با بیان اینکه سرمایه داری در مقیاس جهانی و ایالات متحده آمریکا دچار شکاف شده است و این شکاف خود را در هیئت حاکمه آمریکا خود را نشان داده و دعوای بین ترامپ و باید این را باید در این چارچوب دید، اظهار داشت: هر دوی اینها امپریالیست و مستکبر هستند و به هیئت حاکمه آمریکا تعلق دارند و هر دو ضد بشر و مدافع سرمایه داری هستند و در حوزه اقتصادی نئولیبرال اند ولی در رویکردهای استراتژیک و تاکتیکی و مایه های ایدئولوژیک مقداری با هم تفاوت دارند.

این نویسنده و پژوهشگر با بیان این که برای ما در مقیاس کلی تفاوتی نخواهد کرد چون علت اصلی مشکلات اقتصادی ما به ساخت اقتصاد شبه مدرن ما برمی گردد که میراث رژیم پهلوی برای ما هست، گفت: شبه مدرنیته در فرهنگ و اقتصاد و سیاست روند دگرگون کردن را شروع کرد و از دوران ناصری سرمایه خارجی وارد اقتصاد ما می شود و طبقه ای از ملاکین و زمین داران ایرانی تبدیل به نمایندگان سرمایه های خارجی می شوند و تضادی رخ می دهد و بسیاری از جریان غرب گرای مشروطه بازتاب دهنده منافع اینها هستند.

وی با اشاره به اقتصاد شبه مدرن ایران و ویژگیهای آن اظهار داشت: اولاً سرمایه دارانه هست و تمام آفات یک اقتصاد سرمایه داری را دارد و عدم توازن ساختاری دارد و بین بخش مولد و غیر مولد آن یک دره وجود دارد و این طراحی استعمار برای همه جا هست.

همچنین این اقتصاد استخراجی و کاملاً متکی به نفت است و کاملاً تک محصولی هست و مدارهای حرکت چنین اقتصادی به گونه ای است که سرمایه ای که تولید می کند را نمی تواند در خودش نگه دارد و بخشی از آن به سرمایه داران خارجی گره می خورد و در مدارهای وابستگی حرکت می کند.

زرشناس با تاکید بر اینکه انقلاب باید این ساختار را متحول می کرد ولی نکرد و در دهه اول انقلاب این ساخت اقتصادی کاملاً به صورت روزآمد اداره شد، اظهار داشت: یک اقتصاد سرمایه داری دِفُرمه بود که مجریانش ادعاهای چپ گرایانه الکی داشتند، اما گامی در مسیر تغییر ساختار اقتصادی انجام ندادند.

وی افزود: از سال 67 و 68 به بعد که اولین برنامه های توسعه ما نوشته شد، تیم کارشناس تکنوکرات - بروکرات نئولیبرال این برنامه ها را نوشت و نسخه نئولیبرالی که بدترین نسخه است کاملاً حاکم شد و این روند شروع شد که تحریم ها آخر این خط است.

این نویسنده و پژوهشگر با اشاره به اظهارات رییس جمهور در سال 92 مبنی بر اینکه 70 درصد مشکلات کشور به سوء مدیریت و 30 درصد به تحریم ها برمی گردد، گفت: عین همین وضع را الان داریم و نسخه غلط اقتصاد در یک ساخت بیمار سوار شده و باید ساخت اقتصاد شبه مدرن ایران عوض شود.

زرشناس تاکید کرد: پیش نیاز کنار گذاشتن نسخه نئولیبرالی این هست که مجریان تکنوکرات و بروکرات شیفته این نسخه از مسند امر به کنار بروند.

وی با بیان اینکه نخبگان ما در مورد تغییر ساختار اقتصادی حرف می زنند اما در افق به همان اقتصاد نئولیبرالی نگاه می کنند، تصریح کرد: وقتی اقتصاد بلشویکی روسیه رخ می دهد بلشویک ها نمایندگان صورت سوسیالیستی مدرنیته هستند و می خواهند از سرمایه داری به صورت سوسیالیستی عبور کنند و فرآیند صنعتی کردن روسیه را شروع کرده و مدل اقتصاد جدید را جایگزین مدل قبلی می کنند.

این نویسنده و پژوهشگر افزود: بعد از اینها مجموعه چالش ها را دارند و یک طیف بروکراتیک -تکنوکرات شکل می گیرد و این طیف بعد به زبان اقتصاد و بعد به زبان سیاست ترجمه شده و موجب ظهور خروشچوف می شود و خط تازه ای رخ می دهد که نهایتاً روسیه را در سال 1991 به آنجایی برمی گرداند که قبل تر بود.

زرشناس با تاکید بر اینکه شرایط ما سخت تر از روسیه هست چون روسیه نمی خواست از مدرنیته خارج شود بلکه می خواست از صورتی از مدرنیته به صورت دیگری از آن تبدیل شود اظهار داشت: ما می خواهیم اساساً در زمین شبه مدرنیته ایرانی از وقت و زمان دینی حرف بزنیم و رویکرد دیگری را طرح کنیم و کارمان خیلی سخت تر است.

وی با بیان اینکه اگر انقلاب نمی شد اساساً خیلی از این بحث ها مطرح نمی شد و از آن مهم تر بسیاری از زیرساخت هایی که می تواند تحول استقلال طلبانه را شکل دهند انجام شد، اظهار داشت: در دهه 60 و در دهه آغازین انقلاب بزرگترین تحرک طبقاتی تاریخ ایران رخ داده و این رهاورد انقلاب است.

این نویسنده و پژوهشگر تاکید کرد: ما بدون داشتن استقلال سیاسی و سطحی از مشارکت مردمی غیر ممکن است که هیچ تغییر تعیین کننده ای بتوانیم رقم بزنیم.

زرشناس با تاکید بر این که انقلاب پیش نیاز اولیه هر تحول یعنی استقلال سیاسی را ایجاد کرد، گفت: در دو قرن اخیر تاریخ ایران ما استقلال سیاسی نداریم.

وی با بیان اینکه انقلاب در دو مسیر گام بر نداشت که اشتباه بزرگش بود و باید در گام دوم انقلاب اصلاح شود، تصریح کرد: انقلاب در عرصه اقتصاد در مسیر تغییر انقلابی ساخت اقتصاد شبه مدرن ایران عمل نکرد و ما در فرهنگ هم اشتباهات زیادی داریم و در این عرصه برای مجریان جنگ نرم اتوبان باز کردیم.

در بخش بعدی این برنامه داریوش سجادی فعال سیاسی و رسانه ای مقیم آمریکا در ارتباط تصویری با جهان آرا در مورد برخی تحلیل های داخل ایران مبنی بر تاثیر حضور بایدن در کاخ سفید و رفتن ترامپ در ایران اظهار داشت: یکی از بزرگترین ثمرات انقلاب اسلامی این بود که بحران عدم اعتماد به نفس را در شهروند ایرانی از بین برد و یک هویت نوینی را به شهروند ایرانی بخشید چون قبل از انقلاب هویت شبه مدرن یک جامعه ابتر را درست کرده بود که نمی توانست استقلال سیاسی خود و نه مردم سالاری را احراز کند.

وی افزود: روسای جمهور آمریکا از جمهوری خواه یا دموکرات و اوباما یا ترامپ سرلشکران محسوب می شوند که برای فروغ داشتن در عرصه جنگ آوری نیاز به لشکر دارند و همین جامعه غرب گرایی که هویت فرهنگی خود را به فرهنگ غربی گره زده است بستر فعالیت های سرلشکران دموکرات و جمهوری خواه آمریکا هستند و تا زمانی که این بدنه اجتماعی و لشکر غرب زده در داخل کشور هستند دموکرات و جمهوری خواه به این ها چشم امید می بندد تا بتواند شیطنت های خود را ادامه دهد.

سجادی در عین حال با تاکید بر این که البته از نظر نوع رویکرد متفاوت هستند و قدر مسلم ترامپ ویژگی های رفتاری خود را دارد ولی در 42 سال گذشته هرگز در استراتژی کوچک ترین احتمالی را در مواجهه با نظامی نکرده اند که مورد چالش شان است، تصریح کرد: در 42 سال گذشته بیشترین شداید خود را از ناحیه دموکراتها داشتیم و حتی تحریم های داماتو و ایسا را که کمر اقتصاد ایران را شکست، در دوران دموکرات ها داشتیم.

وی افزود: آن بدنه ای از تکنوکراسی ایران که دل بسته به مناسبات هویت بین الملل غربی هستند، قدر مسلم تمام تلاش شان را مثل سال 92 خواهند کرد تا با تقویت بدنه تکنوکراسی وابسته به غرب، با کاخ سفید همدلی کنند تا به زعم خودشان ایران را به قطار توسعه مدرنیته غربی پیوند بزنند.

این فعال سیاسی با بیان اینکه با آمدن بایدن اتفاق خاصی نمی افتد چون نمی تواند بیفتد، گفت: از دو روز پیش که باید ن در کاخ سفید مستقر شد، حداقل تا دو ماه آینده تمام ظرفیت ها و توانش صرفه چینش کابینه خود و گرفتن رای از کنگره می شود و گذشته از آن سیاست خارجی در دولت بایدن اولویت خود را از دست داده است و کمر اقتصاد آمریکا به خاطر کرونا شکسته و میزان بیکاری به شدت بالا هست.

کما اینکه در مراسم تحلیف بایدن دیدید که 90 درصد اظهارات او مربوط به مسائل داخل کشور اعم از اقتصاد، کرونا، بهداشت و تروریسم داخلی بود.

سجادی با اشاره به اینکه معمولاً از آخر بهمن فضای انتخابات در ایران داغ می شود و هر دولتی در کاخ سفید اینقدر شعور سیاسی دارد که بداند اگر قرار باشد با ایران هر نوع برخوردی اعم از نرم یا سخت بکند باید صبر کند تا تکلیف انتخابات ریاست جمهوری در ایران مشخص شود، گفت: بنابراین من در شش ماه آینده چندان چیز خارق العاده ای نمی بینم، هرچند برخی در مطبوعات می خواهند افق روشنی را دال بر اینکه قرار است از طرف کاخ سفید گشایشی ایجاد شود ترسیم می کنند ولی من اعتقادی به این مسئله ندارم.

وی با تاکید بر اینکه اگر ترامپ آن حماقت خود را در شهادت سردار سلیمانی مرتکب نمی شد با ترامپ بهتر می شد چالش کرد چون او سیاستمدار نبود و خاستگاه کلاسیک سیاسی را بلد نبود و یک بیزینس من بود که شامه اش فقط بوی دلار و پول را حس می کرد، گفت: بایدن مستظهر به یک ساختار سیاسی کلاسیک و قوی است که افراد کارکشته ای را در حوزه دیپلماسی در کنار خود دارد.

سجادی تاکید کرد: چیزی که برای ایرانی ها باید مهم باشد حضور ترامپ یا بایدن در کاخ سفید نیست و چیزی که باید برای ایرانی ها مهم باشد این است که در کاخ ریاست جمهوری پاستور ایران چه کسی را گزینش می کنند.

این فعال سیاسی افزود: اگر قرار باشد برای ایران اتفاقی بیفتد در داخل می افتد و اگر سرلشکران کاخ سفید توانستند 42 سال با ایران چالش خود را حفظ کنند، به اعتبار لشکری هست که در داخل ایران از بدنه هویت باخته غرب زده ایران یارگیری می کنند.

وی ادامه داد: انتخابات 1400 برای ایران حائز اهمیت است مشروط بر اینکه از دل این انتخابات و صندوق آرا شاهد ظهور یک شایسته سالاری شویم که بتواند بر اساس پارادایم انقلاب اسلامی مدیریت بهینه جمهوری اسلامی را در حوزه اجرایی تمشیت کند.

زرشناس: رویکرد غرب گرا از میانه دهه هفتاد به گفتمان ایدئولوژیک فراگیر کشور بدل شده در ادامه برنامه شهریار زرشناس با تاکید بر اینکه ورود سرمایه خارجی به یک کشور لزوماً به معنای این که وضع اقتصادی آن کشور را خوب کند و رونق ایجاد کند نیست، اظهار داشت: اغلب اوقات اگر این ورود سرمایه خارجی بدون مدیریت و کنترل دولت مرکزی باشد نه تنها خوب نیست بلکه بد هم هست.

وی افزود: کشور پرو دارای منابع زیرزمینی و معدنی هست و شیلی دریای مس هست و آنقدر ظرفیت دارد که کمپانی ها به جهت استخراج انحصاری مس دولت آلنده را سرنگون کردند و پرو فقیر ترین کشور آمریکای جنوبی هست و سرانه درآمد این کشور قابل مقایسه با ما نیست در صورتی که از نظر ذخایر و منابع طبیعی بسیار غنی هست ولی مدیریت و نسخه اقتصادی، این کشور را به یک کشور ویران بدل کرده است.

زرشناس ادامه داد: ما نفت داریم و شیلی مس دارد ولی هنوز مردم شیلی در فشار اقتصادی هستند و به خیابان ها می آیند و شیلی هنوز ناآرام است.

این نویسنده و پژوهشگر با بیان اینکه من مدل ژاپن را تایید نمی کنم چون ژاپن را یک سرمایه داری امپریالیستی می دانم که در آن فاصله طبقاتی و فقر وجود دارد، گفت: کره جنوبی هم منابع معدنی آنچنانی ندارد و جهنم کره معروف است و فیلم پارازیت نمونه ای از فقر در جامعه کره هست.

وی افزود: اگر کره جنوبی سامسونگ دارد یعنی انبوهی از مردم با دستمزدهای پایین و فشار سنگین زندگی استثمار می شوند که جوانان را به خودکشی می کشاند و به یکی از بالاترین آمار خودکشی را دارد و به خاطر سیستم اداری و سرمایه دارانه، عده اندکی سودهای کلان می برند.

زرشناس با تاکید بر اینکه پیش نیاز این مدل توسعه به هیچ وجه ظرفیت های معدنی نیست و منابع داخلی با ظرفیت های معدنی ممکن است یک موقع تبدیل به بلا بشود، گفت: ورود سرمایه خارجی اصلاً و ابداً به این معنا نیست که رفاه می آورد و اگر سرمایه دار خارجی دو تومان می گذارد قطعاً می خواهد 200 هزار تومان ببرد و سرمایه مالی به منظور غارت وارد می شود.

این نویسنده و پژوهشگر با تاکید بر اینکه ابدا صنعتی شدن ژاپن مربوط به جنگ جهانی دوم نیست، گفت: ماجرای صنعتی شدن ژاپن به دهه 1860 برمی گردد و مربوط به امپراطور موتسویتو می شود به طوری که ژاپنی ها در سال 1990 قوی هستند و شروع به دست اندازی های امپریالیستی می کنند به طوری که در سال 1905 روسیه را که آن موقع یک ابرقدرت بود، شکست می دهند و در جنگ جهانی اول و دوم به عنوان قدرت های امپریالیستی برای تقسیم دنیا شرکت می کنند.

وی افزود: مدل صنعتی شدن ژاپن اولاً سرمایه دارانه هست و چون سرمایه دارانه هست با خودش فاصله طبقاتی و فقر را دارد، اما همین مدل صنعتی شدن ربطی به جنگ جهانی دوم و آمریکا ندارد و این اتفاق از سال 1860 رخ داده و حتی با پیشینه فرهنگی و تاریخی اش به دو قرن قبل باز می گردد.

شهریار زرشناس با بیان اینکه مصر ابداً فاقد منابع طبیعی نیست و امکانات اقتصادی دیگری چون گردشگری دارد، گفت: نفت به جای اینکه برای ما سازنده باشد مخرب شد چون امپریالیسم جهانی دست انداخت و یک رژیم کارگزار را سر کار آورد و یک مدل اقتصادی نابسامان را حاکم کرد و وضعیت ما را به این شکل درآورد.

این نویسنده و پژوهشگر با تاکید بر این که انقلاب ما را به یک موقعیت برگشت ناپذیری رساند که مردم ما می توانند تصمیم بگیرند که اگر یک گروه عدالت طلب استقلال خواه را در قوه مجریه بنشانند هیچ قدرت نظامی و کودتایی نمی تواند این را برگرداند، گفت: رویکرد ایدئولوژیک نئولیبرالی و جریان غرب گرا از میانه دهه هفتاد به گفتمان ایدئولوژیک فراگیر کشور بدل شده و تا حدود زیادی سبک زندگی را عوض کرده است و آن خط و رویکرد جهت گیری نظام دانشگاهی ما را تغییر داد.

زرشناس با بیان اینکه این گفتمان می تواند استحاله را عملیاتی کند و می تواند منجر به یک نفوذ و سیطره ایدئولوژیک شود، چنان که الان شده است، تصریح کرد: دوره اول احمدی نژاد یک نقطه قوت داشت و آن اینکه می خواست به آرمان های انقلاب برگردد و نقطه ضعف بزرگش این بود که برنامه نداشت و با یک میراث ریل گذاری شده روبرو شد و هیچ طرحی برای تغییر این ریل گذاری ها نداشت.

وی در عین حال تاکید کرد: اگر می خواست تغییر بدهد مقاومتها از ناحیه ساخت قدرت خیلی سنگین است و کانون های ثروت و قدرت که از وضع امروز و مناسبات های سرمایه داری شبه مدرن ایران منتفع می شوند، ایستادگی خواهند کرد و کرده اند.

این نویسنده و پژوهشگر با تاکید بر اینکه اگر ما انقلابی ترین فرد را به ریاست جمهوری بنشانیم این رییس جمهور باید نسخه بدیل اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی داشته باشد، گفت: این نسخه کاملا دست یافتنی است و ظرفیت هایی در جامعه ما وجود دارد که اگر بسیج و هدایت و استفاده شوند می توانیم یک نسخه انقلابی الهام گرفته از آموزه های اسلامی معطوف به شرایط ایران را هم در اقتصاد و هم در فرهنگ طراحی کنیم و از موضع دفاعی در موضع تهاجمی قرار بگیریم.

زرشناس در این حال تاکید کرد: اگر این حالت رخ ندهد تداوم حرکت اقتصادی سرمایه داری شبه مدرن نئولیبرال در ایران و تداوم سیطره رویکرد نئولیبرالی در فرهنگ، خطرات جدیدی را ایجاد خواهد کرد و استحاله گسترش خواهد یافت و ممکن است نتایج و تبعات بسیار خطرناکی داشته باشد.

وی با تاکید بر اینکه با روی کار آمدن بایدن افول آمریکا تشدید پیدا می کند ولی افول به معنی زوال نیست، گفت: چیزی که ما از آن به عنوان یک افول و بحران انحطاط فرهنگی یاد می کنیم، یک فرآیند است و زوال نقطه پایانی آن فرآیند است و آمریکا در مسیر انحطاط است.

این نویسنده و پژوهشگر با تاکید بر اینکه افول عنصر هژمونیک شدن آمریکا در نظام جهانی شرایط خاصی را ایجاد می کند، اظهار داشت: هیچ آلترناتیو دیگری مثل چین توان این را ندارد که عنصر هژمونیک شوند و برای اولین بار نظام جهانی در پی افول آمریکا ظرف 3-4 دهه آینده به این سمت می رود که فاقد عنصر هژمونیک شود و فقدان عنصر هژمونیک واگرایی را بیشتر خواهد کرد و این واگرایی فرصت برای ملت - دولت های مثل کشور ما را فراهم خواهد کرد.

زرشناس تاکید کرد: رهاورد نظام جهانی و کشورهای متروپل برای کشورهای پیرامونی چیزی جز ذلت و وابستگی نیست و اگر ما به دنبال این هستیم که راحت و آزاد شویم و معیشت فراخی داشته باشیم نه ما و نه هیچ ملت دیگری این را از طریق پیوستن به نظام جهانی به دست نمی آورد.

/998/د101/ب1
کلید واژه ها: افول آمریکا - آمریکا - فرآیند - افول - زوال - برنامه تلویزیونی - بایدن - شهریار زرشناس - برنامه - سرمایه داری - سیاسی - ترامپ - گرایش - فعال سیاسی - نقطه - روند - داری - خبرگزاری - شبکه افق - رسانه ای - پژوهشگر - نویسنده - سرمایه - شهریار - گزارش - بحران - موضوع - تشدید - اشاره - سجادی