قاعده دفع ضرر محتمل چیست؟

از ادله ی حجیت مطلق ظنّ این است که ظنّ به حکم، ملازم با ظنّ به ضرر است، و دفع ضرر مظنون از نظر عقل واجب است.

پس عمل به ظنّ واجب است.

توضیح اینکه، - به گزارش سایت قطره و به نقل ازتابناک ، قاعده دفع ضرر محتمل، از قواعد عقلی است که مضمون آن حکم عقل به دفع ضرر محتمل و یا مظنون است؛ بنابراین، اگر انسان درباره چیزی احتمال ضرر بدهد، از نظر عقل، دفع آن ضرر محتمل واجب است.

این قاعده در مباحث مختلف اصولی، هم، چون بحث حجیت مطلق ظن کاربرد دارد.

در بحث حجیت مطلق ظن گفته شده ظن به حکم شرعی، با ظن به ضرر ملازم است و دفع ضرر مظنون از نظر عقل واجب است، پس عمل به ظن واجب است.

در بحث احتیاط نیز یکی از ادله عقلی که برای وجوب احتیاط به آن استناد شده، همین قاعده است؛ به این بیان که مبنای اصل احتیاط، حکم عقل به دفع ضرر محتمل است؛ یعنی عقل به لزوم دفع ضرر محتمل حکم می کند، و هرگاه در مورد ترک یا انجام کاری، احتمال ضرر اخروی باشد، عقل به احتیاط حکم می کند.

منظور از ضرر در قاعده دفع ضرر محتمل، ضرر اخروی است که همان عقوبت محتمل می باشد؛ یعنی عقل حکم می کند که دفع ضرر اخروی احتمالی واجب است؛ اما در مورد ضرر دنیوی چه بسا عقل چنین حکمی نداشته باشد.

توضیح اینکه در مورد نسبت میان دو قاعده دفع ضرر محتمل و قبح عقاب بلا بیان ، اخباری ها معتقدند قاعده لزوم دفع ضرر محتمل، بر قاعده قبح عقاب ب�