صعود بورس با اهرم حقیقی ها

شاخص کل بورس دیروز به میزان 2/ 3 درصد رشد کرد تا پس از چهار روز دوری با بازپس گیری کانال یک میلیون و 220 هزار واحدی، امید به رشد قیمت ها در بازار سهام بار دیگر افزایش یابد.

- :مسیر صعودی بورس تهران در نخستین روز از هفته جاری نیز تداوم یافت.

در این روز شاخص کل بورس به میزان 2/ 3 درصد رشد کرد تا پس از چهار روز دوری با بازپس گیری کانال یک میلیون و 220 هزار واحدی، امید به رشد قیمت ها در بازار سهام بار دیگر افزایش یابد.

در این روز خالص خرید 783 میلیارد تومانی خرید سهام توسط فعالان حقیقی این بازار از حقوقی ها نشان داد که سرمایه گذاران خرد به رغم تقابل دیدگاه های کوتاه مدت و بلندمدت در بورس، بار دیگر درصدد حمایت از این بازار برآمده اند.

معاملات نخستین روز هفته با سبزپوشی تمامی شاخص های بازار سهام خاتمه یافت.

در این روز شاخص بورس تهران که تا میانه هفته قبل سقوطی تقریبا بی وقفه را به نمایش گذاشته بود، در روز شنبه به میزان 38 هزار واحد رشد کرد و به سطح یک میلیون و 222 هزار واحد رسید.

این صعود که میانگین وزنی قیمت ها را به میزان 2/ 3 درصد افزایش داد سبب شد بار دیگر نماگر اصلی بورس تهران بالاتر از مقاومت روانی یک میلیون و 200 هزار واحدی قرار گیرد و بر انتظارات فعالان بازار سهام مبنی بر بازیابی بخشی از سرمایه از دست رفته بیفزاید.

با این حال اگرچه این روزها فعالان بازار به راحتی امیدوار می شوند، توجه به این نکته نیز امری ضروری است که تقریبا امید سرمایه گذاران در سهام طی ماه های اخیر به راحتی ناامید شده است.

پیگیری تغییرات رخ داده در بازار سهام حکایت از آن دارد که آنچه این روزها در بازار سرمایه اتفاق می افتد به رغم ناراحت کننده بودن چندان هم غیرمعمول نیست.

اگرچه در ایران وجود معضلاتی نظیر دامنه نوسان و حجم مبنا بر کارآیی بازار صدمه ای سنگین وارد کرده اما بررسی تجربیات موجود در بازارهای مطرح سهام در طول تاریخ به خصوص در کشورهایی که سابقه قابل توجهی در معاملات این نوع دارایی دارند نشان می دهد نوسان غیرمعمول این چنین در ادامه روندهای صعودی و نزولی مساله ای عجیب یا مختص ایران نیست.

مشکل از جایی شروع می شود که عموم مردم به هنگام افزایش قیمت ها نه کاری به ناهنجاری های تئوریک بازارها دارند و نه آنچنان که باید بر دشواری های محتمل به هنگام تغییر جهت بازار توجه می کنند.

همین مساله سبب شده برای آن بخش از سرمایه گذاران خردی که توانایی چندانی برای رویارویی با مخاطرات بازار پرریسکی نظیر بازار سهام را ندارند، وضعیت به هنگام افت قیمت ها بغرنج تر شود.

مشکل اینجاست که همان دلایلی که سبب شد در 5 ماه نخست سال جاری شاهد صعود بی وقفه قیمت ها در بورس و فرابورس باشیم حالا به عاملی بدل شده که تداوم روند نزولی را تسهیل می کند.

ورود هیجانی و خروج ناگزیر در ابتدای سال جاری بازار سرمایه در حالی معاملات سهام را آغاز کرد که در طول این مدت تمامی شرایط برای هجوم نقدینگی به بازار سهام فراهم بود.

از طرفی هم بورس در روند صعودی دو ساله ذهنیتی مثبت از خود در اذهان عمومی به جا گذاشته بود و کسادی ناشی از شیوع کرونا به تعطیلی کسب و کارها و اشتیاق مردم به درآمدزایی از راه های غیرمعمول افزوده بود.

در کنار همه اینها آنچه مزید بر علت شد و رونق بازار سهام را حتمی کرد، افت شدید نرخ بهره بین بانکی و سود سپرده ها بود که در این شرایط راه خروج منابع از بازار پول به سمت بازار سرمایه را به راحتی فراهم کرد.

برآیند این قضیه هم رشد شاخص کل بورس از سطح حدودی 500 هزار واحدی تا 2 میلیون و 100 هزار واحدی در میانه معاملات 19 مردادماه سال جاری بود.

رشد یاد شده که به افزایش 4 برابری میانگین قیمت ها در بازار سهام منجر شد در حالی اتفاق افتاده بود که در ابتدای سال 97 نماگر یاد شده تنها 96 هزار واحد ارتفاع داشت.

همین امر به خوبی نشان می دهد که بازار سهام با هر معیاری که بسنجیم پس از دو سال و نیم پیشروی رو به بالا راهی به جز عقب نشینی از سطوح فتح شده نداشته است.

دقیقا به همین دلیل بود که حتی با رشد قیمت ارز، بورس نتوانست به مسیر صعودی خود ادامه دهد و ناگزیر به افت قیمت ها شد.

در این میان آنچه باعث شده نقدشوندگی بازار در صف های فروش به راحتی صفوف خرید تامین نشود، نبود اشتیاق خرید در طرف تقاضا بود که در کنار وجود دو مکانیزم ناکارآمد حجم مبنا و دامنه نوسان روند تازه ایجاد شده را نوسانی می کرد.

در این میان اگرچه همواره تحلیلگران در شبکه های اجتماعی و مصاحبه های مطبوعاتی خود بر ارزندگی سهام اصرار داشتند، با این حال هیچ خرید موثری که بتواند بازار را به روند صعودی بلندمدت خود بازگرداند، مشاهده نشده است.

در پیشگاه دو دیدگاه اما چرا به رغم آنچه پیش تر مورد بررسی قرار گرفت، فعالان بازار مانند ماه های ابتدایی سال، در مورد آینده بورس و فرابورس نظر یک دستی ندارند.

نکته اصلی در اینجا نهفته است که در شرایط فعلی نگاه فعالان بازار نسبت به آنچه پیش تر وجود داشت کوتاه مدتی نیست.

بخش زیادی از فعالان بازار سرمایه به خصوص آنها که مخاطرات ماه های اخیر را دیده اند، با توجه به ریسک بالای تغییر قوانین و مقررات در کنار ابهام در مورد اثرات بودجه نامتوازن در سال آتی درصدد حفظ سرمایه خود برآمده اند.

این بخش از فعالان بازار عمدتا با وجود باور به ارزندگی قیمت در مقطع فعلی عواملی را در نظر می گیرند که در حال حاضر اطلاعات چندانی در مورد آنها وجود ندارد.

برای مثال مشخص نیست که بودجه دولت در سال آتی چه اثری بر درآمد شرکت ها خواهد داشت.

در حال حاضر این احتمال مطرح است که در سال آینده به دلیل نبود منابع لازم برای تامین مخارج دولت قیمت تمام شده محصولات از طریق تغییر در هزینه های مربوط به انرژی، عوارض مالیات افزایش یابد.

همچنین وجود ریزش های سنگین در قیمت سهام طی ماه های اخیر سبب شده بسیاری از افراد به رغم ارزندگی سهام ریسک افت ارزش دارایی را قبول نکنند.

در مقابل این بخش از فعالان بازار معامله گران کوتاه مدتی که اغلب ریسک پذیرتر نیز هستند، ریزش سنگین قیمت ها را دلیل موجه برای خرید سهام ارزیابی می کنند.

دلیل این بخش از فعالان بازار که برخی از آنها نیز درصدد جبران زیان رخ داده در ماه های اخیر هستند، اولا کاهش زیاد قیمت سهام است که خود احتمال استراحت در جهت عکس روند نزولی را بیشتر می کند و دیگر کاهش نسبت قیمت به سود سهام در بسیاری از نمادها است که در بعضی از سهام به زیر 3 واحد نیز رسیده است.

نبض بازار در دست حقیقی ها عواملی از این دست بود که در روز گذشته توانست کفه ترازوی خالص خرید را به نفع حقیقی ها سنگین کند.

روز گذشته معاملات بازار سهام در حالی خاتمه یافت که خریداران خرد بازار به میزان 783 میلیارد تومان سهام از اشخاص حقوقی خریدند.

در این میان بیشترین خالص خرید حقیقی در سهام زیرمجموعه گروه محصولات شیمیایی رخ داد.

در این گروه شاهد جابه جایی سهامی به ارزش 100 میلیارد و 800 میلیون تومان از جانب حقوقی به حقیقی بودیم.

سیمان، فلزات و کاشی و سرامیک دیگر گروه هایی بودند که در لیست خرید سهامداران خرد قرار گرفتند.

در آن سوی بازار، خودرویی ها که در گزارش 9 ماهه نیز شاهد افزایش زیان بودند، بیشترین خروج سرمایه حقیقی را به میزان 21 میلیارد تومان را تجربه کردند.

در این روز ارزش معاملات در بورس به 7 هزار و 142 میلیارد تومان رسید که از این میان 6 هزار و 182 میلیارد تومان ارزش معاملات خرد بود.

در فرابورس نیز 3 هزار و 993 میلیارد تومان از 4 هزار و 782 میلیارد تومانی ارزش معاملات به معاملات خرد اختصاص داشت.

کلید واژه ها: بازار سهام - بازار - بورس - شاخص کل بورس - بازپس گیری - بورس تهران - شاخص - سهام - شاخص بورس تهران - شاخص کل - قیمت ها - سرمایه گذاران - نخستین - میلیون - دیگر - هفته - افزایش - درصد - تهران - کانال - بازپس - حقیقی - میزان - شاخص بورس - هزار - امید - قیمت - گیری - دوری - خرید