ایران وامریکای پساترامپ

- سایت خبری تحلیلی اندیشه ها: سه دیپلمات و کارشناس باسابقه که آمریکا و ایران را به خوبی می شناسند در مورد ایران و آمریکا در دوره بایدن صحبت کردند.

آنها به بازگشت به برجام امیدوارند.

این وبینار دیپلماسی ایرانی با موضوع ایران و آمریکای پساترامپ با حضور غلامعلی خوشرو، نماینده پیشین جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد، ناصر هادیان، استاد دانشگاه و تحلیلگر ارشد مسائل آمریکا به همراه سیدمحمدصادق خرازی، سفیر پیشین ایران در فرانسه و نماینده اسبق ایران در سازمان ملل متحد برگزار شد.

نکات مهم هر کدام از مدعوین این وبینار را می توانید در ادامه بخوانید: هادیان: بایدن تحت تأثیر لابی ها علیه ایران قرار نخواهد گرفت در ابتدای این وبینار ناصر هادیان در پاسخ به این سؤال که آیا با آمدن بایدن شاهد تغییراتی در معادلات جهانی خواهیم بود، عنوان کرد اگر بخواهم با یک کلمه و کلیدواژه دولت بایدن را شرح دهم باید به (Restoration)، بازگردانی، بازسازی یا بازتعریف اعتبار ایالات متحده در سطح نظام بین الملل اشاره کنم.

چراکه دونالد ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود از نظام لیبرال دموکراسی آمریکایی عقب نشینی کرد و حامی آن نبود.

لذا به جای چندجانبه گرایی، ائتلاف سازی با عربستان سعودی، اسراییل و کشورهای از این دست را در دستور کار قرار داد.

این استاد دانشگاه تأکید کرد که به دلیل سابقه طولانی مدت سیاسی و دیپلماتیک جو بایدن، وی تحت تأثیر فشارهای لابی صهیونیستی، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و کشورهایی از این دست برای فشار به جمهوری اسلامی ایران قرار نخواهد گرفت و هدف و راهبرد خود را در قبال تهران پی خواهد گرفت، ولی کامالا هریس، معاون او، از این توان و دانش برای تقابل در برابر فشارهای این لابی ها برخوردار نیست.

خوشرو: ترامپیسم در آمریکا ادامه می یابد در مقابل غلامعلی خوشرو، سفیر سابق ایران در سازمان ملل هم در پاسخ به سؤالی مشابه در مورد مشارکت در این انتخابات صحبت کرد و درباره شخصیت دونالد ترامپ گفت او مجموعه ای از درست و غلط ها بود که در یک آینه از خودشیفتگی گم شده بود.

با این وجود و علی رغم پایان دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ شاهد تداوم جریان ترامپیسم در آمریکا خواهیم بود.

لذا در آینده جامعه آمریکا دچار افراط گرایی خواهد شد.

از این رو ادامه کار برای جو بایدن و برای ما ایرانیان سخت خواهد بود.

به هر حال جو بایدن نیز در شرایط ایدئالی نیست که بتواند به راحتی موقعیت خود را تثبیت کند.

این کارشناس مسائل بین الملل در ادامه پیرامون تغییرات احتمالی سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در دوره جو بایدن به این نکته اشاره دارد که احتمالا شاهد بازسازی روابط آمریکا با اروپا خواهیم بود و در ادامه حذف اقدامات یک جانبه گرایانه در دستور کار کاخ سفید قرار خواهد گرفت، اما در حوزه نگاه به ابرقدرت های جهانی (روسیه و چین) یک جابه جایی در توازن قوا شکل خواهد گرفت.

به این معنا که تهدید راهبردی و امنیتی روسیه به اولویت سیاست خارجی دوره بایدن بدل خواهد شد و به تبع آن تهدید اقتصادی، تجاری و تکنولوژیک چین در مرحله دوم قرار خواهد گرفت.

این دیپلمات پیشین کشور درخصوص نگاه و رویکرد دولت جو بایدن نسبت به خاورمیانه اذعان کرد که متأسفانه سیاست ایالات متحده آمریکا نسبت به اسراییل همچنان بدون تغییر پی گرفته خواهد شد و امنیت اسراییل کماکان اولویت سیاست خارجی واشنگتن خواهد بود و به دنبال آن متحدان خاورمیانه ای ایالات متحده، عربستان، امارات و بحرین هستند و در مقابل جمهوری اسلامی ایران، حزب الله و دیگر گروه های مقاومت دشمنان امنیت آمریکا تلقی خواهند شد.

با این وجود تغییراتی در روند یک جانبه گرایانه آمریکا در صلح با اسراییل شکل خواهد گرفت.

به این معنی که آمریکا بیشتر با متحدان اروپایی خود و روسیه و چین در روند صلح اسراییل همراه خواهد شد و با همان بازسازی اعتبار جهانی آمریکا، کماکان مسئله دو دولت را در فلسطین در دستور کار قرار خواهد داد.

البته این مسئله در تعارض با اقدامات مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل قرار خواهد داشت.

لذا احتمالا شاهد فشار بر تل آویو برای بازگشت به میز مذاکره با فلسطینی ها خواهیم بود.

وضعیت بهتری برای ایران شکل خواهد گرفت در ادامه ناصر هادیان درباره رویکرد سیاست خارجی جو بایدن نسبت به خاورمیانه تصریح کرد که در مجموع وضعیت بهتری برای ما شکل خواهد گرفت.

چراکه اگرچه در دوران جو بایدن شاهد حمایت جدی ایالات متحده آمریکا از اسراییل خواهیم بود، اما حمایت از اسراییل به معنای حمایت از بنیامین نتانیاهو و سیاست های وی نیست.

با وجود آنکه روابط صمیمانه ای هم بین جو بایدن و نخست وزیر اسراییل وجود دارد.

این استاد دانشگاه درباره مسئله ایران و برجام خاطرنشان کرد که اکنون دو دیدگاه در میان دموکرات ها درباره ایران وجود دارد؛ یک دیدگاه با محوریت خانم کلینتون در جریان است و یک دیدگاه نیز با محوریت باراک اوباما و جو بایدن؛ دیدگاه منسوب به خانم کلینتون معتقد است که باید کماکان از اهرم سیاست فشار حداکثری و تحریم های بی سابقه دوره دونالد ترامپ برای فشار به ایران استفاده کرد تا بتوان امتیازات بیشتری از تهران گرفت.

اما کسانی مانند جو بایدن و باراک اوباما که مسئول شکل گیری توافق هسته ای بودند، دیدگاهی کاملا مخالف دارند.

چراکه این افراد معتقدند گذر زمان باعث تقویت جایگاه و توان برهم زنندگان توافق هسته ای، هم در تهران و هم در واشنگتن خواهد شد.

لذا دیدگاه بایدن و تیم او بر این است که اگر بخواهیم درخصوص برجام تعلل کنیم شرایط به گونه ای پیش خواهد رفت که برهم زنندگان توافق هسته ای در ایران و آمریکا با تقویت نفوذشان وضعیت را به گونه ای خواهند چید که امکان بازگشت به برجام و توافقات بعدی وجود نخواهد داشت.

بنابراین باید در صد روز اول کاری دولت جو بایدن این مسئله حل وفصل شود.

هرچند خود مسئله نیز چندان ساده نیست.

خرازی: انتظار می رود برجام فرجام خوبی داشته باشد دیگر کارشناس این وبینار سیدمحمدصادق خرازی بود.

از نظر او مهم ترین بحث های این انتخابات به شرح زیر است: موضوعیت و ماهیت ایالات متحده آمریکا دستخوش تحولات جدی شده است.

لذا این دوره از انتخابات ریاست جمهوری تحولات شگرفی را برای این کشور رقم زد.

همه از خود آمریکا تا دیگر کشورها و به خصوص اروپایی ها در یک خوف و رجا از نتایج این انتخابات به سر می بردند.

اکنون با مشخص شدن نتیجه انتخابات همه انتظار دنیای پساترامپ را دارند.

به عبارت دقیق تر دنیای پس از ترامپ به یک خواست جهانی بدل شده است.

چراکه نمی توانیم از تحولات جهانی صحبت کنیم و سخنی از ایالات متحده آمریکا به میان نیاوریم که بزرگ ترین قدرت اقتصادی و نظامی دنیا به شمار می رود.

امنیت بیشتر کشورها به شدت به شرایط آمریکا ارتباط دارد؛ نه تنها امنیت، بلکه مشروعیت بسیاری از سیستم ها، قراردادها و سازمان های بین المللی به نگاه و همکاری ایالات متحده آمریکا وابسته است.

سفیر اسبق کشورمان در فرانسه با اذعان بر این نکته که جهان و به خصوص اروپایی ها در دوران پساترامپ به دنبال ترمیم روابط خود با ایالات متحده هستند، یادآور شد که چون ایالات متحده در دوران ترامپ به یک آمریکای یاغی، قانون شکن و تروریست بدل شده بود، همه کشورها اکنون انتظار بازتعریف ایالات متحده و به تبع آن تغییر مناسبات با آمریکای پس از ترامپ در دوران جو بایدن را دارند.

نماینده پیشین ایران در سازمان ملل متحد تصریح کرد که با ارزیابی اجمالی از میزان اهمیت نتایج این انتخابات و تأثیرگذاری آن بر تحولات جهانی باید سه نکته مهم را مدنظر قرار داد؛ اولین نکته به تغییرناپذیرکردن تحولات سیاسی، امنیتی، اقتصادی و دیپلماتیک پساترامپ تحت عنوان بازسازی غیر قابل بازگشت مناسبات آسیب دیده بین المللی در دوران ترامپ باز می گردد.

به هر حال در همین چهار سال اخیری که ترامپ در رأس کار بود، آمریکا نزدیک به 20 کنوانسیون، معاهده و توافقات دوجانبه، چندجانبه و بین المللی را زیر پا گذاشت.

لذا ضرورت دارد که جهان موضع قدرتمندی در برابر آمریکای جو بایدن داشته باشد به گونه ای که اگر بعد از جو بایدن، رییس جمهوری به مراتب بدتر از دونالد ترامپ روی کار آمد، نتواند تأثیرات منفی و تلخی بر مناسبات، معاهدات و توافقات داشته باشد.

چراکه همین سیاست دونالد ترامپ برای زیر پاگذاشتن توافقات، معاهدات و کنوانسیون های جهانی سبب شد تا برخی بازیگران مخرّب جهانی فضا و مسیر مناسبی برای پیگیری اهداف خود پیدا کنند.

پس باید یک بار برای همیشه جلوی این رفتار مخرب ایالات متحده آمریکا گرفته شود.

این تحلیلگر مسائل بین الملل در ارزیابی دومین نکته خود به نقش چین، روسیه، ترکیه و جمهوری اسلامی ایران اشاره و عنوان کرد این بازیگران نقش و نفوذی به مراتب قدرتمندتر از دوران باراک اوباما، رییس جمهور پیشین ایالات متحده آمریکا و دونالد ترامپ پیدا کرده اند.

اگرچه دونالد ترامپ در چهار سال گذشته سعی در مهار مسکو، پکن و تهران داشت.

اما اکنون این کشورها نفوذ پررنگ تری پیدا کرده اند.

ضمن اینکه قطعا این بازیگران بنا به نگاه و ارزیابی خود از مناسبات جهانی که قطعا با اولویت های ایالات متحده آمریکا در تضاد است به دنبال تعریف یا بهتر بگوییم بازتعریف نظم جهانی هستند.

اهمیت کابینه بایدن خرازی در تشریح سومین نکته خود به اهمیت کابینه جو بایدن و چینش مهره های سیاسی، امنیتی و دیپلماتیک این دولت و تأثیر آن بر بازسازی مناسبات جهانی آمریکا اشاره کرد.

خصوصا اینکه دونالد ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود با اقداماتی نظیر ایجاد گسل سیاسی و دیپلماتیک با سه کشور آلمان، فرانسه و انگلستان به عنوان تروییکای اروپایی، شکل دادن شکاف امنیتی با ناتو و اختلافات جدی با اتحادیه اروپا به دلیل تلاش برای از بین بردن و فروپاشاندن این اتحادیه از سوی دونالد ترامپ سبب شده که نظم بین المللی به گونه ای دستخوش تغییرات شود که جو بایدن هم به فوریت نمی تواند روی آن اثرگذار باشد و این فرصت مغتنمی برای روسیه و چین فراهم کرده است.

البته قطعا جو بایدن به دنبال بازسازی و ترمیم تبعات منفی اقدامات دونالد ترامپ خواهد بود، اما باید دید که گزینه های مهم کابینه وی مانند وزیر امور خارجه، مشاور امنیت ملی کاخ سفید یا نماینده این کشور در سازمان ملل و شورای امنیت چه عملکردی خواهند داشت.

در این راستا من در یک مقاله عنوان دولت سناتورها را برای ریاست جمهوری باراک اوباما به کار بردم.

چراکه سناتور باراک اوباما به عنوان رییس جمهور، سناتور جو بایدن به عنوان معاون اول، سناتور هیلاری کلینتون در جایگاه وزیر امور خارجه حضور پیدا کردند.

کمااینکه دیگر مناصب و پست های کلیدی امنیتی، اقتصادی و سیاسی به سناتورهای قدرتمند بانفوذی تعلق پیدا کرد.

حال باید دید که آیا دولت جو بایدن هم می تواند مانند دولت باراک اوباما باشد یا خیر؟! البته در این میان رییس جمهوری مسن، اما باتجربه مانند جو بایدن سعی خواهد کرد با تشکیل یک تیم قدرتمند سیاسی، امنیتی و دیپلماتیک به دنبال ترمیم سریع و جدی مناسبات آسیب دیده ناشی از عملکرد دونالد ترامپ باشد.

اگر این کابینه تشکیل شود می تواند تأثیرات مثبت فوری روی توافقاتی مانند برجام داشته باشد و فرجام خوبی برای آن رقم بزند.

کلید واژه ها: ایران - سازمان ملل متحد - ایران و آمریکا - آمریکا - بایدن - سازمان ملل - جمهوری اسلامی ایران - وبینار - نماینده - آمریکا و ایران - استاد دانشگاه - جمهوری اسلامی - سازمان - پیشین - دیپلماسی - ناصر - دانشگاه - غلامعلی - کارشناس - دیپلمات - تحلیلگر - معادلات - بازگشت - برگزار - اندیشه - اسلامی - جمهوری - ایرانی - فرانسه - جهانی